Michel Angelo di Lodovico Buonarroti Simoni znany jako Michał Anioł, był włoskim rzeźbiarzem, malarzem, poetą i architektem. Wszechstronny artysta tworzył w każdym materiale. Obecnie uważany jest za jednego z najwybitniejszych artystów epoki renesansu oraz za prekursora baroku. Jego działalność artystyczna została objęta mecenatem papieskim. Artysta został doceniony oraz okrzyknięty ‘’boskim’’ jeszcze za życia. Dzieło Michała Anioła jest podziwiane od wieków, a sam autor pozostał niedoścignionym wzorem i inspiracją dla wielu twórców.
Geneza fresku Michała Anioła
Michał Anioł przyjął zlecenie od papieża Klemesa VII na wykonanie ogromnego fresku przedstawiającego scenę Sądu Ostatecznego na ścianie ołtarzowej w Kaplicy Sykstyńskiej. Przed przystąpieniem do pracy, skuł poprzednie freski i zamurował okna, nałożył tynk i wyprofilował powierzchnie ku środkowi, dzięki temu postać Chrystusa wydaje się większa. Dzieło artysty liczy ponad 400 postaci, jego namalowanie zajęło twórcy 7 lat i było podzielone na około 450 sesji malarskich.
Sąd ostateczny – największe dzieło Michała Anioła
Arcydzieło dzieli się na dwie części, na niebiańską gdzie głównie dominują barwy błękitu oraz bieli i na ziemską, w której kolorystyka jest ciemna. Na środku fresku w części niebiańskiej widnieje postać potężnego Chrystusa Sędziego a obok niego Matka Boska jako symbol miłosierdzia. Nad nimi w lunetach po prawej i lewej stronie Buonarroti umieścił anioły trzymające krzyż, koronę cierniową, włócznię oraz słup, są to symbole męki i cierpień Syna Bożego. Po prawej stronie niebios namalowane zostały anioły, które w ręku trzymają atrybuty ich męczarni. Można wśród nich zauważyć Szymona Apostoła z piłą czy św. Katarzynę z połamanym kołem. Nad ziemską częścią obrazu widnieją anioły z
trąbami, przywołujące zmarłych z grobów. Na ziemi widać cierpienie i rozprzestrzeniający się chaos wywołany grzechem śmiertelników. Została podzielona na dwie części. W lewej widzimy anioły, które unoszą dusze zmarłych ludzi do niebios oraz upadłe anioły zabierające dusze nieczyste do wrót piekieł znajdującego się po prawej stronie scenerii na samej dole fresku. Na łączeniu piekła i ludzkości ukazana jest łódka z Charonem, która prowadzi nieczyste dusze do wiecznego cierpienia i potępienia. Po tym można zauważyć nawiązanie do mitologii w chrześcijaństwie.
Ukończenie Sądu Ostatecznego
W połowie prac nad freskiem Paweł III oraz Biagio da Cesena – mistrz ceremonii, przyszli obejrzeć prace Michała Anioła. Biango zapytany o opinie na temat dzieła, stwierdził, że niegodna jest nadmierna nagość w Bożym domu. Michał był dość charakterny wiec na skutek krytycznej opinii, namalował Biango jako Minosa z oślimi uszami i nogami owiniętymi ogromnym wężem, siedzącego w piekle wśród upadłych aniołów. Ukazując go w ten sposób, skazał go na wieczne potępienie. Po ukończeniu prac nad Sądem ostatecznym dzieło zderzyło się z ogromną falą krytyki. Nagość wywołała kontrowersje i została okrzyknięta jako nieprzyzwoitą dla Kaplicy Sykstyńskiej. Wskutek tego Papież Pius IV zlecił Daniele da Volterra za cenzurowanie nagich postaci domalowując przepaski biodrowe. Cenzura została usunięta dopiero w XX wieku przy renowacji fresku. Fresk po odsłonie zachwycił wszystkich i onieśmielał innych artystów swoim rozmiarem, precyzją każdej z 400 postaci oraz emocjami, jakie udało mu się wymalować na twarzach bohaterów dzieła. W jego twórczości można zauważyć dynamikę i ekspresję, co daje początek nowej epoki barokowej.
