Św. Franciszek z Asyżu to jeden z najczęściej pojawiających się na obrazach sakralnych Święty Kościoła Katolickiego. Jako jeden z nielicznych w historii Kościoła przeszedł również do historii pod przybranym nazwiskiem. Urodzony jako Jan Bernardone, zgodnie z przekazami jako Franciszek zasłynął z powodu swego ojca, który na przekór żonie nazywał syna Francesco. Młody Franciszek w wieku 21 lat wziął udział w wojnie z Perugią, co odcisnęło ogromny wpływ na jego karierze duchownej. Wkrótce potem doświadczył objawienia, po czym w 1209 r. założył pierwszy Zakon Franciszkański. Zmarł w 1226 r., po czym 2 lata później dekretem Grzegorza IX został kanonizowany na świętego. Przez wieki stał się on również inspiracją dla wielu malarzy i twórców obrazów sakralnych, dzięki którym pamięć o nim nie zaginęła.
Święty Franciszek na obrazach
Św. Franciszek to jeden z najczęściej przedstawianych w sztuce sakralnej świętych kościelnych. Mimo to zazwyczaj przedstawiany jest zgodnie z przyjętymi kanonami. Malarze zwykli przedstawiać go w brązowym habicie, który przewiązano w pasie białym sznurem zakończonym trzema węzłami. Każdy z nich symbolizuje inna cnotę, których zachowania ślubował. Są to: Czystość, Posłuszeństwo oraz Ubóstwo, które do dziś dnia są najważniejszymi z filarów zakonu Franciszkanów. Na wielu obrazach Franciszek przedstawiany jest także z krucyfiksem oraz czaszką u swych stóp, które symbolizują pokutę i umartwianie. Bardzo często przedstawiany jest on na obrazach także ze stygmatami, które otrzymał we włoskim La Verna. Na wielu obrazach jest on także przedstawiany w otoczeniu zwierząt, m.in. ptaków. Z kolei do najczęściej spotykanych scen z udziałem świętego należą m.in.:
- Kazanie do ptaków;
- Uzdrowienie kalek i kulawych;
- Cud św. Franciszka nad opętanymi;
- Uzdrowienie dziewczynki;
- Otrzymanie stygmatów.
Najbardziej znane obrazy ze świętym Franciszkiem
Najstarszy znany obraz z przedstawieniem św. Franciszka powstał w 1250 r. na drewnie. Jest to obraz temperowy autorstwa Włocha Berlingiero Berlinghieri i przedstawia świętego w trakcie stygmatyzacji. Na wyróżnienie zasługują także:
- “Madonna z aniołami i św. Franciszkiem” (1290 r.) – fresk autorstwa Cimabue;
- “Freski z Sacro Convento” (1296-1300 r.) – autorstwa Giotta;
- “Św. Franciszek i św. Antoni” (1317 r.) – fresk autorstwa Simone Martiniego;
- “Święty Franciszek na puszczy” (1480 r.) – autorstwa Giovanniego Belliniego;
- “Ekstaza św. Franciszka” (1597-1603 r.) – autorstwa El Greco;
- “Św. Franciszka z Asyżu na modlitwie” (1645-1660 r.) – autorstwa Bartolomé Murillo;
- “Św. Franciszek obejmujący Chrystusa na Krzyżu” (1668 r.) – autorstwa Bartolomé Murillo.
Przez stulecia św. Franciszek inspirował malarzy i artystów z całego świata, w tym Polaków – np. Jacka Malczewskiego, który tworzył na przełomie XIX i XX wieku. Zachęcamy do zapoznania się z naszą ofertą!
