Uwielbienie dla Boga rodziło się wraz z cywilizacją ludzkości. Niezależnie od kultury ludzie czuli potrzebę czczenia i wyrażania swojej wiary poprzez sztukę. Naturalnie, nie od razu malowidła były tak postrzegane, co więcej, pierwsze nie powstawały na płótnie i nie przedstawiały ludzi, a jedynie opierały się na ikonografii. Wraz z upływem kolejnych wieków obraz zmienił swoje znaczenie, zazwyczaj powstawał jako wotum wdzięczności dla Boga lub miał być aktem uwielbienia i oddania. Najsłynniejsze obrazy religijne to dzieła, które nie tylko mają wymiar duchowy — chociaż ten niezmiennie jest nadrzędnym — ale także i kulturowy. W wielu przypadkach są one dziedzictwem sztuki sprzed wieków, które odzwierciedla ówczesny styl kultu i pobożności, a także przybliża nam minione epoki pod kątem kulturowym i estetycznym.
Dlaczego obrazy religijne są takie popularne?
Popularność obrazów religijnych bierze się poniekąd z popularności religii – zwłaszcza tej dominującej w danym kraju. W czasach przeszłych, malowanie wizerunków świętych było nie tylko mile widziane przez różne instytucje będące u władzy, ale także mocno forsowane w kręgach sztuki, która miała odzwierciedlać nastroje społeczne. W kręgach chrześcijańskich odwzorowywano wizerunki na płótnie, w prawosławnych zaś popularne było pisanie ikony na cześć świętej Rodziny.
Obecnie w wielu krajach, mimo spadającej popularności religii, zwłaszcza tych mojżeszowych w Europie, nadal popularne są motywy kościelne. Często przestają być wyrazem uwielbienia do Boga, a stają się zwykłymi ozdobami. Oczywiście, nadal część osób bardziej ortodoksyjnych, wyznaje w ten sposób swoją wiarę. Wykorzystanie obrazów z wizerunkami apostołów może być popularne w domu rodzin wierzących, a także różnych salkach kościelnych lub plebaniach.
Najsłynniejsze obrazy religijne czczone i znane w Polsce
Gdyby zapytać się przypadkowych osób, który obraz religijny znajdujący się Polsce przychodzi im na myśl, większość odpowiedziałaby, że ten z częstochowskiego wzgórza. Obraz Matki Boskiej Częstochowskiej jest najbardziej utożsamianym z naszym krajem dziełem malarstwa religijnego. Czarna Madonna owiana jest historyczną tajemnicą. Nie wiadomo bowiem, kiedy i kto namalował obraz. Z całą pewnością został on stworzony przed tzw. potopem szwedzkim, który miał miejsce w latach 1655–1660; co więcej, klasztorne księgi notują pojawienie się obrazu na Jasnej Górze w roku 1384. Domniemywa się, że autorem dzieła jest sam św. Łukasz Ewangelista, nie mniej ta teza nie została w żaden sposób potwierdzona, czy jakkolwiek osadzona w dowodach. W 1430 roku podczas obraz został zniszczony — stąd cięcia na policzku Matki Bożej — i pomimo prób zamalowania, nie udało się przywrócić go do stanu pierwotnej ikony.
Drugim, równie słynnym na całym świecie dziełem religijnym, który znajduje się w Polsce, jest obraz “Jezu Ufam Tobie” Adolfa Hyły, który powstał na kanwie relacji z objawień siostry Faustyny Kowalskiej. Należy wspomnieć, że pierwowzór obrazu był autorstwa Eugeniusza Kaźmierowskiego, aczkolwiek dopiero pędzel wspomnianego Adolfa Hyły nadał wizerunkowi Jezusa Miłosiernego pełen pozytywny wyraz niosący miłość i nadzieję. To dzieło doczekało się wielu tysięcy reprodukcji, które znajdują się na całym świecie.
Te dwa najsłynniejsze obrazy w Polsce są rozpoznawalnymi i identyfikowanymi z naszym krajem dziełami sztuki sakralnej na całym świecie. Niezmiennie do tych dwóch dopisują się inne np. Jana Pawła II w ramionach Matki Bożej, czy Matki Bożej Licheńskiej.
Światowa sztuka sakralna
Najsłynniejsze obrazy religijne na świecie są nie tylko warte miliony, ale też stanowią swoisty most prowadzący do dawnych epok. Najbardziej rozpoznawalnym obrazem sakralnym o światowej sławie jest “Ostatnia Wieczerza” Leonarda Da Vinci. Oryginał powstał jako malowidło ścienne, natomiast jego dynamika przekazu, realizm i kunszt sprawił, że jest to jeden z najczęściej reprodukowanych dzieł w każdym zakątku świata.
Kolejnym dziełem jest obraz Niepokalanego Poczęcia hiszpańskiego artysty Bartolomé Esteban Murillo, który z lekkością i jednocześnie perfekcyjną nobliwością przedstawia Maryję unoszoną przez anielskie stworzenia. Włoski artysta — Raphael — namalował obraz “Spór o Najświętszy Sakrament” akcentując wyższość wiary chrześcijańskiej nad innymi filozofiami.
Przez dziesięciolecia obrazy religijne znanych malarzy wzbudzały zachwyt nie tylko osób wierzących, ale i znawców sztuki. Możemy je nie tylko podziwiać w miejscu, w którym jako oryginały zostały umieszczone, ale na wielu doskonale wykonanych reprodukcjach. W znakomitej większości to dzieła, które mają wymiar sakralny, ale dzięki swojemu kunsztowi doskonale prezentują się nie tylko w kościołach i miejscach kultu religijnego.